Siber güvenlik, dijital ortamda yer alan tüm varlıkların (cihazlar, ağlar, uygulamalar ve veriler) yetkisiz erişimden, saldırılardan ve zarar görmekten korunmasını sağlayan bir disiplinler bütünüdür. Teknolojik altyapıların korunması için yazılım, donanım, süreçler ve insan faktörü bir arada çalışır.
Siber güvenlik; bireyler, şirketler ve devletler için kritik öneme sahiptir. Örneğin:
Siber güvenlik, dijital dünyadaki sistemleri, verileri ve kullanıcıları korumayı amaçlayan geniş bir alandır. Bu alan, çeşitli uzmanlık dallarına ayrılarak farklı tehdit türlerine karşı odaklanır ve her bir dalın farklı yöntemleri ve uygulamaları vardır. İşte siber güvenliğin alt dalları ve her biri hakkında detaylı bir açıklama:
Tanım: Ağ güvenliği, bir bilgisayar ağı üzerindeki verilerin izinsiz erişime, saldırılara ve kötü amaçlı yazılımlara karşı korunmasını sağlar. Amaç, ağ altyapısının bütünlüğünü, gizliliğini ve kullanılabilirliğini korumaktır.
Başlıca Teknikler:
Örnek: Bir şirketin ağında güvenlik duvarı ve IDS/IPS kullanarak dışarıdan gelen saldırıları engellemesi.
Tanım: Uygulama güvenliği, yazılımların ve uygulamaların geliştirilmesi sırasında ortaya çıkabilecek güvenlik açıklarını önlemeyi ve işletim sırasında güvenliğini sağlamayı amaçlar.
Başlıca Tehditler:
Önlemler:
Tanım: Bilgi güvenliği, verilerin gizliliğini, bütünlüğünü ve kullanılabilirliğini korumayı hedefler. Fiziksel ve dijital verilerin korunması bu alanın kapsamına girer.
Başlıca Prensipler (CIA Triadı):
Örnek: Bir hastane sisteminde hasta kayıtlarının sadece yetkili sağlık personeli tarafından erişilebilir olması.
Tanım: Mobil cihazların ve bu cihazlardaki verilerin korunmasını amaçlayan güvenlik dalıdır. Bu alanda kötü amaçlı mobil uygulamalara, zararlı yazılımlara ve cihaz kaybına karşı önlemler alınır.
Tehditler:
Korunma Yöntemleri:
Tanım: Bulut ortamlarında saklanan verilerin ve uygulamaların korunmasını hedefler. Bu alanda paylaşılan kaynaklar ve altyapı, ek güvenlik önlemleri gerektirir.
Başlıca Tehditler:
Koruma Yöntemleri:
Örnek: Amazon Web Services (AWS) üzerindeki bir uygulamada iki faktörlü kimlik doğrulama (2FA) kullanılması.
Tanım: Kullanıcıların bilgisayarları, tabletleri ve akıllı telefonları gibi cihazlarının korunmasına odaklanır. Kullanıcı cihazları, siber saldırıların en yaygın hedeflerindendir.
Tehditler:
Korunma Yöntemleri:
Tanım: Bir organizasyonun operasyonel süreçlerinin ve bilgilerin korunmasını hedefler. Bu alanda tehditlerin nasıl ve nereden gelebileceği analiz edilir.
Başlıca Adımlar:
Tanım: Siber suçlarla ilgili kanıtların toplanması, analizi ve raporlanmasını içerir. Olay sonrası incelemeler bu alana girer.
Kapsam:
Örnek: Bir saldırıdan sonra saldırganın IP adresinin ve giriş yöntemlerinin belirlenmesi.
Tanım: İnsanların psikolojik açıdan manipüle edilerek gizli bilgilere ulaşılmasını engellemeye yönelik güvenlik önlemleridir.
Yöntemler:
Örnek: Bir şirket çalışanına e-posta üzerinden zararlı yazılım gönderilmesi.
Malware, sistemleri ele geçirmek, bilgileri çalmak veya zarar vermek için tasarlanmış yazılımlardır. Virüsler, solucanlar, truva atları, fidye yazılımları ve casus yazılımlar gibi alt türlere ayrılabilir.
Phishing, saldırganların kullanıcıları kandırarak kişisel bilgilerini çalmaya çalıştığı bir sosyal mühendislik saldırısıdır. Genellikle e-posta veya sahte web siteleri kullanılarak yapılır.
Denial of Service (DoS) ve Distributed Denial of Service (DDoS) saldırıları, bir hedefin hizmetlerini kesintiye uğratmak amacıyla yapılır. DoS tek bir kaynaktan yapılırken, DDoS saldırıları birden fazla kaynaktan gelir.
SQL Injection (SQLi), saldırganların uygulamanın veritabanına kötü amaçlı SQL komutları enjekte ederek yetkisiz erişim sağlamasına yol açan bir saldırıdır.
Zero-day saldırıları, yazılım geliştiricilerin henüz fark etmediği veya düzeltemediği güvenlik açıklarını hedef alır.
Brute force saldırısı, sistemin şifresini çözmek için tüm olasılıkları deneyen bir saldırı türüdür.
Man-in-the-Middle (MITM) saldırısı, saldırganın iki taraf arasındaki iletişimi dinlemesi veya değiştirmesi ile gerçekleşir. Saldırgan, kullanıcının ve sunucunun arasına girerek gizli bilgileri çalar veya iletişimi manipüle eder.
XSS, saldırganların kullanıcıların tarayıcılarında kötü amaçlı JavaScript kodları çalıştırmasına olanak tanır. Bu saldırılar çoğu zaman web uygulamalarındaki güvenlik açıklarından yararlanır.
İç tehditler, bir kuruluşun çalışanları veya eski çalışanları tarafından gerçekleştirilen kötü niyetli eylemler olup, genellikle veri sızıntısı, sabotaj veya hırsızlık gibi olaylara yol açar.
Sosyal mühendislik, insanları kandırarak gizli bilgilere erişmek amacıyla kullanılan bir saldırı türüdür. Bu saldırılar, insanların güvenini kötüye kullanarak bilgi hırsızlığı yapmayı amaçlar.
Çevresel savunma, bir organizasyonun dışındaki tehditleri engellemeyi amaçlar. Bu tür savunmalar, saldırganların sisteme erişim sağlamak için geçmeleri gereken "güvenlik duvarları" gibi engeller oluşturur.
Uç nokta koruması, sistemlerin her bir bileşenine yönelik savunma stratejilerini içerir. Bu, kullanıcı bilgisayarlarından sunuculara kadar her türlü cihazın korunmasını ifade eder.
Ağ güvenliği, bir organizasyonun ağını dış tehditlerden korumak amacıyla yapılan bir dizi uygulama ve cihaz kullanımıdır. Bu savunma türü, organizasyonun içinde ve dışında ağ üzerinden gerçekleşebilecek saldırılara karşı savunma yapar.
Veri şifreleme, veri iletimini güvence altına almak ve verileri korumak için kullanılan temel bir savunma stratejisidir. Veriler şifrelenerek yalnızca yetkilendirilmiş kişilerin erişebilmesi sağlanır.
Çok faktörlü kimlik doğrulama (MFA), kullanıcıların kimliklerini doğrulamak için birden fazla doğrulama katmanının kullanıldığı bir güvenlik stratejisidir. Bu, yalnızca bir şifreye dayanan kimlik doğrulama yöntemlerine ek bir güvenlik katmanı ekler.
SIEM, güvenlik olaylarını izlemek ve analiz etmek için kullanılan bir çözümdür. Bu sistemler, ağdaki tüm güvenlik olaylarını toplar, analiz eder ve potansiyel tehditler hakkında alarm verir.
Veri kaybı önleme, organizasyonların hassas bilgilerini izinsiz erişim veya yanlışlıkla veri kaybı durumlarına karşı korumak amacıyla kullanılan bir teknolojidir.
Yama yönetimi, yazılımın ve sistemin güncel tutulması ve güvenlik açıklarının kapatılması için kullanılan bir savunma stratejisidir. Yazılım geliştiriciler, güvenlik açıklarını tespit ettiklerinde bunları yamalarla düzeltirler.
Olay yanıtı, bir güvenlik ihlali veya saldırısı sonrası organizasyonun aldığı önlemleri, müdahaleyi ve kurtarma sürecini içerir. Bu süreç, olayın tespit edilmesinden sonra hızlı ve etkili bir şekilde yanıt verilmesini sağlar.
Etik hackerlar için en bilinen ve yaygın sertifikadır. Sistemlere sızma ve güvenlik açıklarını keşfetme konularında derinlemesine bilgi verir.
İçerik: Hackleme teknikleri, sızma testleri, sosyal mühendislik, ağ güvenliği.
Bu sertifika, kırmızı takım profesyonelleri için oldukça saygın bir sertifikadır. Sızma testlerinde derinlemesine bilgi ve pratik yetenek gerektirir.
İçerik: Exploit geliştirme, zafiyet analizi, penetrasyon testi araçları.
Kırmızı takım profesyonellerine yönelik, özellikle ağ ve sistem güvenliği konusunda sızma testlerine odaklanan bir sertifikadır.
İçerik: Sızma testleri, zafiyet analizi, sosyal mühendislik.
Mavi takımın güvenlik yönetimi ve savunma stratejileri konusunda geniş bir perspektif sağlar. Dünya çapında tanınan bir sertifikadır.
İçerik: Güvenlik yönetimi, tehdit modelleme, ağ güvenliği, şifreleme.
Ağ güvenliği ve savunma tekniklerine odaklanır. Mavi takım profesyonelleri için ağ trafiğini izleme ve saldırıları tespit etme konusunda bilgi sağlar.
İçerik: Ağ güvenliği, saldırı tespiti, güvenlik duvarları, VPN'ler.
Savunma stratejileri üzerine yoğunlaşan bir sertifikadır. Mavi takımın savunma altyapısını nasıl kurması gerektiği konusunda derin bilgi sunar.
İçerik: Güvenlik mimarisi, savunma stratejileri, ağ güvenliği.
Dijital delilleri toplama ve analiz etme konusunda önemli bir sertifikadır. Adli bilişim profesyonellerine özel kapsamlı bir eğitim sunar.
İçerik: Dijital delil toplama, veri analizi, adli raporlama.
Adli bilişim profesyonellerine dijital delil toplama, analiz etme ve savcılıkla uyumlu raporlama konularında yardımcı olur.
İçerik: Dijital forensik, veri kurtarma, yasal süreçler.
EnCase yazılımı kullanarak dijital delil toplama ve analiz etme konusunda uzmanlaşmak isteyenler için geçerli bir sertifikadır.
İçerik: EnCase yazılımı, adli bilişim, veri analizi.
Kişisel verilerin korunması ve gizliliği konusunda kapsamlı bir sertifikadır. Veri güvenliği alanında önemli bir yere sahiptir.
İçerik: Veri gizliliği, yasal düzenlemeler, kişisel verilerin yönetimi.
Veri güvenliği yönetimi ve yöneticilik konusunda bir sertifikadır. Veri güvenliği politikalarının oluşturulması ve yönetilmesi konusuna odaklanır.
İçerik: Güvenlik yönetimi, risk analizi, kriz yönetimi.
Bulut ortamlarında veri güvenliğini sağlamak için gereklidir. Bulut tabanlı sistemlerde veri güvenliği sağlamak için kapsamlı bilgi verir.
İçerik: Bulut güvenliği, veri koruma, şifreleme, bulut hizmetleri.
Ağ güvenliği konusunda temel bilgileri verir ve Cisco cihazlarıyla ağ güvenliği yapılandırmasına yönelik beceriler kazandırır.
İçerik: Ağ protokolleri, güvenlik duvarları, VPN'ler, ağ yönetimi.
Ağ güvenliğini denetlemek ve güvenlik açıklarını tespit etmek için ağları analiz etme yeteneği kazandırır. Sistem denetimi konusunda derin bilgi sağlar.
İçerik: Denetim teknikleri, risk yönetimi, ağ güvenliği.
Ağ kurulum, yönetim ve güvenliği konusunda temel becerileri kazandırır. Ağ cihazlarını yönetmek ve güvenlik sağlamak için önemli bir sertifikadır.
İçerik: Ağ cihazları, IP adresleme, ağ yönetimi, ağ güvenliği.
Bulut güvenliğini sağlamaya yönelik olarak veri koruma, şifreleme, tehdit yönetimi ve bulut ortamlarının güvenliğini sağlama konularını kapsar.
İçerik: Bulut mimarisi, güvenlik politikaları, veri güvenliği.
Amazon Web Services (AWS) platformunda güvenlik sağlamak isteyen profesyoneller için uygundur.
İçerik: AWS güvenliği, erişim kontrolü, şifreleme, tehdit analizi.
Şifreleme protokolleri ve güvenlik algoritmaları konularında bilgi sağlar. Özellikle veri şifreleme üzerine yoğunlaşır.
İçerik: AES, RSA, Hash algoritmaları, SSL/TLS protokolleri.
Temel şifreleme tekniklerini öğretirken aynı zamanda ağ güvenliği, tehdit algılama gibi konuları kapsar.
İçerik: Şifreleme, kimlik doğrulama, ağ güvenliği, risk yönetimi.
İşletim sistemleri konusunda bilgi sahibi olmak (Windows, Linux, macOS) önemlidir. Özellikle Linux tabanlı sistemlerle çalışmaya aşina olmak, siber güvenlik uzmanları için kritik bir beceridir.
Kaynaklar:
"Linux Basics for Hackers" (Kitap)
Linux komutları için online kaynaklar (Linux Journey)
Udemy veya Coursera platformlarında Linux kursları
IP adresleme, TCP/IP protokolleri, yönlendirme ve anahtarlama konularını anlamak ağ güvenliği için kritik öneme sahiptir. Bu temeller, güvenli ağ yapıları kurmak için gereklidir.
Kaynaklar:
"CompTIA Network+" sertifikası
Cisco’nun CCNA kursları
Python, Bash ve PowerShell gibi diller siber güvenlik alanında yaygın olarak kullanılır. Bu diller, otomasyon, güvenlik açıklarını tespit etme ve analiz işlemleri için temel araçlardır.
Kaynaklar:
"Automate the Boring Stuff with Python" (Kitap)
Codecademy veya Udemy üzerinde Python kursları
Şifreleme, kimlik doğrulama, güvenlik duvarları ve antivirüs yazılımları gibi temel güvenlik konuları hakkında bilgi edinmek önemlidir.
Kaynaklar:
"The Web Application Hacker's Handbook" (Kitap)
Coursera veya edX platformlarında "Cyber Security Basics" kursları
Malware, phishing, DDoS, SQL injection, XSS gibi siber tehditler hakkında bilgi edinmek, savunma stratejileri geliştirebilmek için gereklidir.
Kaynaklar:
OWASP Top 10
"The Basics of Cybersecurity" kısa kursları
Wireshark, Nmap ve Metasploit gibi araçları öğrenmek, güvenlik testlerini ve analizlerini yapabilmek için kritik öneme sahiptir.
Kaynaklar:
TryHackMe veya Hack The Box platformları
TryHackMe: Çeşitli siber güvenlik senaryoları sunar ve kullanıcıların becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur.
Hack The Box: Sızma testleri ve ağ güvenliği üzerine pratik yapabileceğiniz bir platformdur.
OverTheWire: Bayrak yakalama oyunları ve güvenlik zorlukları sunar, kullanıcıların tehdit tespiti becerilerini geliştirir.
VirtualBox veya VMware kullanarak sanal makinelerle bir güvenlik laboratuvarı oluşturabilirsiniz. Kali Linux gibi araçları kullanarak gerçek dünya ortamlarına benzer güvenlik testleri gerçekleştirebilirsiniz.
Penetrasyon testi uzmanlık gerektiren bir alandır ve CEH (Certified Ethical Hacker) veya OSCP (Offensive Security Certified Professional) gibi sertifikalar, bu alandaki bilgi ve becerilerinizi artırır.
OWASP Top 10'u öğrenmek, web uygulamalarındaki güvenlik açıklarını tespit etmek ve iyileştirmek için temel bir adımdır.
Ağ güvenliği konusunda derinlemesine bilgi sahibi olmak, CISSP (Certified Information Systems Security Professional) veya CompTIA Security+ gibi sertifikalarla mümkündür.
CompTIA Security+
Certified Ethical Hacker (CEH)
CompTIA Network+
Certified Information Systems Security Professional (CISSP)
Certified Information Security Manager (CISM)
Offensive Security Certified Professional (OSCP)
RSA Conference, Black Hat, DEF CON gibi etkinliklere katılmak, güncel siber güvenlik trendlerini takip etmek için faydalıdır.
Reddit (r/netsec), Security Weekly gibi güvenlik blogları ve forumları, yeni gelişmeler ve teknikler hakkında bilgi edinmek için mükemmel kaynaklardır.
"The Web Application Hacker's Handbook" ve "The Hacker Playbook" gibi kitaplar, teknik bilgi edinmek için değerli kaynaklardır.